8 Giải Pháp Chống Sét Cho Hệ Thống Camera Hiệu Quả & An Toàn Nhất

Hệ thống camera an ninh ngoài trời luôn phải đối mặt với nguy cơ hư hại do thời tiết, đặc biệt là sét đánh và hiện tượng lan truyền điện áp. Việc chống sét cho hệ thống camera không chỉ giúp bảo vệ thiết bị mà còn đảm bảo hoạt động giám sát ổn định, tránh gián đoạn dữ liệu và tổn thất chi phí sửa chữa. Đây là yếu tố mà bất kỳ đơn vị thi công hay chủ công trình nào cũng cần quan tâm ngay từ đầu. Trong bài viết này, KiwiVision sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân, tiêu chuẩn kỹ thuật và các giải pháp chống sét hiệu quả nhất hiện nay.

Nguyên nhân camera ngoài trời dễ bị sét đánh hoặc lan truyền sét

Camera an ninh ngoài trời thường được lắp đặt ở những vị trí cao, thoáng và trực tiếp tiếp xúc với môi trường, vì vậy chúng rất dễ chịu ảnh hưởng của sét đánh hoặc dòng sét lan truyền từ các thiết bị xung quanh. Hiểu rõ nguyên nhân giúp người dùng triển khai chống sét cho hệ thống camera hiệu quả hơn và giảm thiểu tối đa rủi ro thiệt hại. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến:

• Lắp đặt ở vị trí cao, dễ tiếp xúc với sét: Camera thường được đặt trên cột, nóc nhà hoặc tường cao để tối ưu góc quan sát. Những vị trí này lại là điểm thu sét tự nhiên, khiến camera trở thành mục tiêu dễ bị ảnh hưởng khi có giông bão.
• Hệ thống dây dẫn dài và hở ngoài trời: Dây nguồn, dây mạng hoặc dây tín hiệu chạy dọc theo tường hoặc cột rất dễ hấp thụ xung điện từ trường hợp sét đánh gần. Đây là con đường lan truyền điện áp cao vào thiết bị.
• Không có biện pháp tiếp địa phù hợp: Nhiều công trình bỏ qua hệ thống tiếp địa hoặc làm tiếp địa không đạt chuẩn, khiến dòng sét không có hướng thoát xuống đất an toàn và lan truyền vào toàn bộ hệ thống camera.
• Nguồn điện không được bảo vệ chống sét lan truyền: Các nguồn điện dùng chung cho nhiều thiết bị khi bị sét lan truyền sẽ truyền xung điện thẳng đến camera, gây cháy nguồn hoặc hỏng bo mạch.
• Sử dụng các loại cáp và phụ kiện kém chất lượng: Cáp mỏng, lớp chống nhiễu kém hoặc chất lượng vật liệu không đạt chuẩn dễ bị xuyên thủng bởi xung sét và làm tăng nguy cơ hỏng thiết bị.
• Ảnh hưởng từ cột anten, mái tôn, giàn giáo kim loại gần camera: Những vật liệu kim loại xung quanh dễ dẫn điện và trở thành điểm thu – truyền sét, gây lan truyền sang thiết bị camera nếu không có biện pháp chống sét phù hợp.

➤ Xem Thêm: Camera An Ninh Là Gì? Phân Loại Camera An Ninh Trên Thị Trường

Tác động của sét trực tiếp và sét lan truyền đối với camera an ninh

Sét không chỉ gây hư hỏng phần cứng mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất và tính ổn định của hệ thống giám sát. Nếu không triển khai chống sét cho hệ thống camera đúng cách, thiết bị có thể bị cháy nguồn, mất tín hiệu hoặc ngừng hoạt động hoàn toàn khi xảy ra giông bão. Để hiểu rõ mức độ nguy hiểm, chúng ta cần phân biệt tác động của sét trực tiếp và sét lan truyền đối với camera an ninh.

Ảnh hưởng của sét trực tiếp

Sét trực tiếp xảy ra khi tia sét đánh thẳng vào khu vực có thiết bị hoặc các cấu trúc kim loại như cột gắn camera, mái tôn hay anten. Khi đó, toàn bộ năng lượng cực lớn của tia sét truyền thẳng vào thiết bị, gây ra hiện tượng cháy nổ, phá hủy hoàn toàn camera và làm hỏng nghiêm trọng hệ thống dây dẫn. Đây là dạng sự cố ít gặp nhưng mức độ tàn phá cực kỳ lớn, có thể khiến cả hệ thống giám sát ngừng hoạt động ngay lập tức và mất khả năng khôi phục.

Ảnh hưởng của sét lan truyền

Sét lan truyền là dạng ảnh hưởng xảy ra thường xuyên nhất. Khi sét đánh vào khu vực lân cận, xung điện cảm ứng có thể theo các tuyến dây như dây nguồn, dây mạng, dây tín hiệu hoặc đường PoE rồi truyền thẳng vào hệ thống camera. Hậu quả thường gặp là camera bị mất nguồn, đầu ghi hỏng ổ cứng, thiết bị mạng như router hoặc switch cháy cổng LAN.

Đặc biệt, camera IP dễ bị tác động hơn camera Analog vì chúng kết nối trực tiếp vào hạ tầng mạng – nơi rất nhạy cảm với nhiễu điện và điện áp tăng đột ngột. Do đó, bảo vệ thiết bị trước hiện tượng sét lan truyền là yếu tố bắt buộc để đảm bảo an toàn cho toàn bộ hệ thống giám sát.

➤ Xem Thêm: Camera Bắn Tốc Độ Là Gì? Cách Nhận Biết Camera Bắn Tốc Độ Trên Đường

Các tiêu chuẩn và yêu cầu khi chống sét cho hệ thống camera

Để triển khai chống sét cho hệ thống camera đúng kỹ thuật và đảm bảo an toàn lâu dài, việc tuân thủ các tiêu chuẩn chuyên ngành là yếu tố bắt buộc. Các tiêu chuẩn này giúp đảm bảo hệ thống được bảo vệ toàn diện, từ tiếp địa đến chống sét lan truyền và bố trí thiết bị. Dưới đây là những yêu cầu quan trọng cần nắm rõ trước khi tiến hành lắp đặt:

Tiêu chuẩn tiếp địa an toàn

Tiêu chuẩn tiếp địa an toàn là nền tảng quan trọng trong mọi hệ thống chống sét cho camera, giúp dẫn và phân tán dòng sét xuống đất một cách an toàn. Một hệ thống tiếp địa đạt chuẩn cần đảm bảo điện trở đất thấp, ổn định và phù hợp với điều kiện môi trường thực tế. Thông thường, giá trị điện trở đất yêu cầu cho hệ thống camera và thiết bị điện tử nên ≤ 10Ω, trong khi các công trình quy mô lớn càng cần giá trị thấp hơn để tăng hiệu quả bảo vệ.

Hệ thống tiếp địa phải được thi công bằng các vật liệu đạt chuẩn như cọc tiếp địa bằng thép mạ đồng, dây đồng bện hoặc đồng trần có tiết diện tối thiểu 25–50 mm². Cọc tiếp địa cần được đóng sâu từ 2,4 m đến 3 m, kết hợp với hóa chất giảm điện trở hoặc hệ thống nhiều cọc liên kết song song nhằm giảm điện trở tổng thể. Toàn bộ mạng tiếp địa phải được liên kết chung và kết nối trực tiếp với thiết bị chống sét lan truyền, vỏ kim loại của camera, switch PoE và các tủ kỹ thuật để đảm bảo an toàn tuyệt đối.

Tiêu chuẩn chống sét lan truyền (SPD)

Tiêu chuẩn chống sét lan truyền (SPD) quy định các yêu cầu kỹ thuật nhằm bảo vệ thiết bị điện – điện tử trước các xung điện áp đột ngột do sét hoặc nhiễu lưới gây ra. Đối với hệ thống camera an ninh, SPD cần được lựa chọn theo cấp bảo vệ phù hợp và lắp đúng vị trí để hạn chế tối đa dòng điện lan truyền vào nguồn và đường tín hiệu.

Theo tiêu chuẩn IEC 61643, SPD được chia thành ba cấp: Type 1, Type 2 và Type 3. Với hệ thống camera, phổ biến nhất là Type 2 cho tủ điện tổng và Type 3 cho thiết bị đầu cuối. SPD cần có khả năng chịu xung điện từ 10 kA đến 40 kA tùy vị trí lắp đặt, cùng mức điện áp dư (Up) thấp lý tưởng khoảng ≤ 1.5 kV để đảm bảo an toàn cho bo mạch camera.

Ngoài khu vực nguồn điện, SPD cho đường mạng RJ45 hoặc cáp đồng trục cũng phải đạt chuẩn, hỗ trợ tốc độ truyền tải phù hợp (tối thiểu 100 Mbps cho camera IP và 1 Gbps cho hệ thống cao cấp). Tất cả thiết bị SPD phải được nối đất trực tiếp với hệ thống tiếp địa đạt chuẩn, dây nối đất ngắn nhất có thể và tiết diện dây không nhỏ hơn 16 mm² để đảm bảo khả năng thoát xung tối ưu.

Quy định về chống sét trực tiếp

Quy định về chống sét trực tiếp tập trung vào việc bảo vệ camera và các thiết bị liên quan trước nguy cơ tia sét đánh thẳng vào công trình hoặc khu vực lắp đặt. Theo tiêu chuẩn IEC 62305 và TCVN 9385, các công trình có thiết bị điện tử ngoài trời, đặc biệt là camera an ninh, cần được trang bị hệ thống thu lôi (kim thu sét) và dây dẫn sét đạt chuẩn. Kim thu sét phải được lắp đặt ở vị trí cao nhất của công trình, có bán kính bảo vệ phù hợp theo cấp độ LPL (Lightning Protection Level), trong đó khu vực lắp camera thường yêu cầu cấp bảo vệ III hoặc IV, tùy mức độ rủi ro môi trường.

Dây dẫn sét phải được làm từ vật liệu có khả năng dẫn tốt như đồng hoặc thép mạ đồng, với tiết diện tối thiểu 50 mm² để đảm bảo chịu được dòng sét có thể lên đến 200 kA. Lộ trình dây dẫn sét phải thẳng, hạn chế tối đa uốn khúc nhằm giảm điện kháng và tránh tạo xung phản hồi nguy hiểm. Hệ thống kim thu sét phải được liên kết chắc chắn với hệ thống tiếp địa chung của công trình, đảm bảo điện trở đất ≤ 10Ω hoặc thấp hơn tùy theo yêu cầu thiết kế.

Ngoài ra, khu vực đặt camera cần nằm trong vùng bảo vệ của kim thu sét, tránh đặt camera ở vị trí vượt khỏi phạm vi bảo vệ hình nón hoặc bán kính bảo vệ xác định theo công thức tiêu chuẩn.

Khoảng cách an toàn và sơ đồ bố trí thiết bị

Khoảng cách an toàn và sơ đồ bố trí thiết bị đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu nguy cơ truyền dẫn xung sét đến hệ thống camera. Theo các tiêu chuẩn bảo vệ chống sét IEC 62305, mọi thiết bị điện – điện tử ngoài trời cần duy trì khoảng cách tách biệt (separation distance – s) đối với hệ thống thu lôi nhằm tránh hiện tượng phóng điện đánh thủng. Giá trị s được tính toán dựa trên chiều cao kim thu sét, dòng sét dự kiến và mức độ bảo vệ công trình; thông thường khoảng cách này nên duy trì tối thiểu 0,5 m – 1,5 m giữa camera và dây dẫn sét hoặc thân kim thu sét.

Trong bố trí thiết bị, đường đi của dây nguồn và dây mạng phải được thiết kế tách khỏi đường dẫn sét để hạn chế cảm ứng điện từ. Các tuyến dây nên chạy trong ống luồn kim loại hoặc ống PVC chống cháy, đặt cách xa dây sét tối thiểu 2 – 3 m tại các khu vực có rủi ro cao. Đồng thời, việc phân tầng SPD cũng cần tuân thủ đúng sơ đồ: SPD Type 2 ở tủ điện tổng, SPD Type 3 tại tủ kỹ thuật gần camera và SPD chuyên dụng cho đường mạng RJ45 ngay trước thiết bị.

Camera nên được bố trí trong vùng bảo vệ của kim thu sét theo mô hình hình nón hoặc mặt cắt bán kính bảo vệ, tránh đặt tại các điểm vượt ngoài phạm vi che phủ. Tủ nguồn, switch PoE và đầu ghi cần đặt trong khu vực khô ráo, hạn chế rung động và được kết nối chung với hệ thống tiếp địa nhằm bảo đảm dòng xung sét lan truyền được triệt tiêu nhanh chóng.

Chỉ số điện trở đất yêu cầu

Chỉ số điện trở đất là yếu tố quyết định hiệu quả của toàn bộ hệ thống chống sét, bởi nó ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng phân tán dòng điện xuống đất khi xảy ra sét đánh hoặc xung lan truyền. Đối với hệ thống camera và các thiết bị điện tử nhạy cảm, chỉ số điện trở đất khuyến nghị nên ≤ 10Ω để đảm bảo an toàn. Tuy nhiên, trong các công trình yêu cầu mức độ bảo vệ cao hoặc nằm trong khu vực có mật độ sét lớn, giá trị lý tưởng có thể giảm xuống ≤ 5Ω để tối ưu khả năng thoát sét.

Việc đạt được điện trở đất thấp phụ thuộc vào chất lượng đất, độ ẩm, chiều sâu chôn cọc và cấu trúc hệ tiếp địa. Hệ thống tiếp địa thường sử dụng các cọc thép mạ đồng dài từ 2,4 m đến 3 m, bố trí từ một cọc đơn đến nhiều cọc ghép song song bằng dây đồng trần hoặc đồng bện tiết diện tối thiểu 25–50 mm². Để cải thiện điện trở đất, có thể bổ sung hóa chất giảm điện trở, mở rộng phạm vi tiếp xúc đất hoặc tăng số lượng cọc.

Ngoài ra, chỉ số điện trở đất cần được kiểm tra định kỳ bằng đồng hồ đo chuyên dụng theo chu kỳ 6 – 12 tháng nhằm đảm bảo hệ thống luôn duy trì ở mức đạt chuẩn.

➤ Xem Thêm: Camera Fisheye Là Gì? Cấu Tạo, Tính Năng Và Ứng Dụng Thực Tế

Top 8 giải pháp chống sét cho hệ thống camera ngoài trời hiệu quả

Để đảm bảo thiết bị hoạt động ổn định trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt, việc triển khai chống sét cho hệ thống camera cần kết hợp nhiều giải pháp tổng thể, từ nguồn điện, đường mạng đến bố trí thiết bị. Mỗi giải pháp đóng một vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu rủi ro và kéo dài tuổi thọ hệ thống giám sát. Dưới đây là 8 giải pháp chống sét hiệu quả nhất dành cho camera ngoài trời mà bạn nên áp dụng:

Lắp đặt thiết bị chống sét lan truyền (SPD) cho nguồn điện

Thiết bị chống sét lan truyền (SPD) đóng vai trò như tuyến bảo vệ đầu tiên cho hệ thống điện, giúp hấp thụ và triệt tiêu các xung điện áp đột ngột khi có sét hoặc nhiễu điện lưới. Trong giải pháp chống sét cho hệ thống camera, SPD cần được lắp đặt đúng vị trí và lựa chọn theo đúng tiêu chuẩn để đảm bảo hiệu quả bảo vệ tối đa. Các thương hiệu như Dahua, Hikvision, OBO Bettermann, Schneider Electric hoặc Phoenix Contact đều có dòng SPD chuyên dụng cho nguồn điện và đường tín hiệu của camera. Thiết bị cần đạt chuẩn IEC 61643-11 và có khả năng chịu xung điện từ 10 kA đến 20 kA, phù hợp với hệ thống camera ngoài trời.

Nguyên lý hoạt động:

Khi sét đánh gần khu vực lắp đặt, xung điện áp cao có thể lan truyền theo dây điện hoặc dây mạng và xâm nhập vào thiết bị. SPD sẽ hấp thụ phần năng lượng dư thừa này, làm giảm điện áp về mức an toàn rồi dẫn dòng xung xuống đất thông qua hệ thống tiếp địa. Nhờ đó, camera, đầu ghi, switch PoE và các thiết bị mạng được bảo vệ khỏi tình trạng cháy nguồn hoặc hỏng bo mạch.

Vị trí lắp đặt phù hợp:

• Tại tủ điện tổng: ngăn chặn xung lan truyền từ lưới điện vào toàn bộ hệ thống.
• Tại điểm vào dây mạng của camera IP hoặc đầu ghi: bảo vệ từng thiết bị trước xung lan truyền trên đường tín hiệu.
• Tại vị trí gần camera ngoài trời: giúp triệt tiêu xung điện tại chỗ trước khi truyền sâu vào hệ thống.

Lưu ý khi lựa chọn SPD:

• Ưu tiên thiết bị đạt tiêu chuẩn IEC 61643-11 hoặc các tiêu chuẩn tương đương.
• Chọn SPD có khả năng chịu dòng xung tối thiểu 15–20 kA và mức điện áp dư thấp để bảo vệ hiệu quả các thiết bị nhạy cảm.
• Lắp đặt song song với dây nguồn và luôn có đường nối đất riêng, ngắn và đúng kỹ thuật để tối ưu khả năng thoát sét.

Sử dụng chống sét lan truyền cho đường mạng (RJ45)

Đối với các hệ thống camera IP, sét lan truyền theo dây mạng là một trong những nguyên nhân thường gặp khiến cổng LAN bị chập, mất kết nối hoặc hư hỏng hoàn toàn. Để hạn chế rủi ro này, việc lắp đặt thiết bị chống sét chuyên dụng cho cổng RJ45 là bước quan trọng trong quy trình chống sét cho hệ thống camera.

Giải pháp này được triển khai bằng cách lắp bộ chống sét mạng tại điểm nối giữa camera và switch hoặc đầu ghi. Bên trong thiết bị là mạch bảo vệ có khả năng hấp thụ và triệt tiêu các xung điện áp cao đột ngột, giúp ngăn dòng sét lan truyền trực tiếp vào cổng mạng. Nhờ đó, hệ thống giữ được độ ổn định và giảm tối đa khả năng hỏng cổng LAN – một lỗi thường gây gián đoạn toàn bộ đường truyền.

Chi phí cho mỗi bộ chống sét RJ45 dao động từ khoảng 180.000 – 350.000đ/thiết bị, tùy chất lượng và tiêu chuẩn bảo vệ. Đây là mức chi phí nhỏ so với khả năng ngăn ngừa thiệt hại lớn, đặc biệt đối với các hệ thống đặt ở khu vực ngoài trời, vùng mưa nhiều hoặc có hạ tầng điện không ổn định.

Lắp đặt chống sét cho cáp đồng trục (BNC)

Cáp đồng trục BNC là đường truyền tín hiệu chính của nhiều hệ thống quan sát, vì vậy việc bảo vệ đúng cách giúp hạn chế tối đa nguy cơ hư hỏng khi xảy ra sự cố điện. Giải pháp chống sét cho hệ thống camera thông qua cáp BNC thường được triển khai bằng cách kết hợp thiết bị cắt sét chuyên dụng và hệ thống nối đất chuẩn kỹ thuật nhằm đảm bảo tín hiệu ổn định và an toàn lâu dài.

Trong quá trình lắp đặt, kỹ thuật viên sẽ gắn bộ chống sét vào đoạn cáp gần camera hoặc gần đầu ghi, tùy thuộc vào vị trí dễ bị ảnh hưởng nhất. Thiết bị này có nhiệm vụ triệt tiêu nhanh nguồn điện áp tăng đột ngột, giúp bảo vệ cả camera lẫn đầu ghi khỏi nguy cơ cháy nổ. Đồng thời, hệ thống tiếp địa có điện trở tối ưu (thường từ 8–15 Ohm tùy điều kiện khu vực) sẽ đảo hướng dòng sét xuống đất thay vì lan truyền vào thiết bị.

Giải pháp này phù hợp cho các công trình sử dụng cáp analog, đặc biệt là những camera đặt ngoài trời, nơi dễ tiếp xúc với nhiễu điện và nguy cơ sét lan truyền. Nhờ đó, hệ thống hoạt động ổn định hơn, giảm thiểu chi phí sửa chữa và kéo dài tuổi thọ thiết bị.

Lắp đặt hệ thống tiếp địa chuẩn cho toàn bộ hệ thống

Dù nhiều thiết bị chống sét hiện đại được áp dụng, hệ thống tiếp địa vẫn luôn là giải pháp nền tảng và hiệu quả nhất trong quá trình chống sét cho hệ thống camera. Vai trò của tiếp địa là dẫn toàn bộ năng lượng dư thừa từ sét hoặc xung điện lan truyền xuống đất an toàn, thay vì để dòng điện chạy qua camera, đầu ghi hay thiết bị mạng và gây hư hỏng. Một hệ thống tiếp địa đạt chuẩn giúp toàn bộ thiết bị hoạt động ổn định và giảm thiểu tối đa nguy cơ cháy nổ.

Tiêu chuẩn kỹ thuật:

• Điện trở đất nên duy trì ≤ 10Ω, tương ứng với mức an toàn phổ biến cho camera và thiết bị điện tử; các khu vực có mật độ sét cao nên hướng tới ≤ 5Ω để tối ưu hơn.
• Dây nối đất nên sử dụng đồng trần hoặc cáp bọc PVC có tiết diện tối thiểu 25–35 mm², bảo đảm khả năng dẫn tốt và bền bỉ trong môi trường ngoài trời.
• Cọc tiếp địa nên dùng loại thép mạ đồng hoặc đồng nguyên chất, chiều dài 2,4 – 3 m, được liên kết bằng hàn hóa nhiệt hoặc kẹp đạt chuẩn nhằm đảm bảo độ dẫn điện ổn định.

Kinh nghiệm triển khai thực tế:

• Tất cả các thiết bị như camera, đầu ghi NVR/DVR, switch PoE, router, nguồn tổng và cả SPD phải nối về cùng một hệ thống tiếp địa chung, tránh tạo ra các vòng dòng rò nguy hiểm.
• Không nên thiết kế nhiều điểm tiếp địa tách biệt, vì sự chênh lệch điện áp giữa các điểm có thể làm tăng nguy cơ lan truyền xung sét.
• Định kỳ 6–12 tháng đo lại chỉ số điện trở đất để đảm bảo hệ thống luôn hoạt động ở mức tối ưu, đặc biệt sau mùa mưa hoặc sau khi công trình có sửa chữa.

➤ Xem Thêm: Camera Công Nghiệp Là Gì? Các Loại Camera Công Nghiệp Thông Dụng

Sử dụng hộp kỹ thuật, ống luồn dây và phụ kiện chống thấm

Để tăng độ an toàn và giảm thiểu rủi ro từ môi trường bên ngoài, việc bảo vệ đường dây và điểm kết nối là một phần quan trọng trong giải pháp chống sét cho hệ thống camera.

• Sử dụng ống luồn dây phù hợp: Toàn bộ dây tín hiệu và dây cấp nguồn nên được đi trong ống nhựa PVC hoặc ruột gà loại chống thấm để hạn chế tác động của mưa nắng và giảm nguy cơ dòng sét cảm ứng lan truyền theo dây dẫn.
• Bảo vệ đầu nối ngoài trời: Tại các điểm kết nối đặt ngoài trời, cần sử dụng keo chống ẩm hoặc băng quấn chuyên dụng để bít kín. Đồng thời, các mối nối nên đặt trong hộp kỹ thuật hoặc hộp chống nước đạt tiêu chuẩn IP66 trở lên nhằm đảm bảo ngăn hoàn toàn hơi ẩm xâm nhập và giữ cho kết nối ổn định lâu dài.
• Nối đất cho vị trí lắp đặt đặc biệt: Trong trường hợp camera được gắn gần mái tôn hoặc các kết cấu kim loại như cột đỡ, cần tiến hành nối đất cho giá đỡ để giảm thiểu nguy cơ sét cảm ứng. Đây là bước nhỏ nhưng mang lại hiệu quả cao trong việc bảo vệ thiết bị và tăng tuổi thọ toàn bộ hệ thống.

Sử dụng nguồn PoE có chống sét tích hợp

Đối với hệ thống camera IP, việc chọn đúng nguồn PoE có trang bị khả năng chống sét là một trong những giải pháp quan trọng giúp tăng cường mức độ an toàn tổng thể. Đây là thiết bị vừa cấp nguồn, vừa truyền dữ liệu, nên nếu sét lan truyền theo đường mạng, toàn bộ cụm camera có thể bị ảnh hưởng. Vì vậy, lựa chọn PoE chống sét tích hợp đóng vai trò rất lớn trong chống sét cho hệ thống camera.

Các dòng PoE của những thương hiệu phổ biến như Dahua, Ruijie hoặc Hikvision thường được tích hợp mạch bảo vệ chống xung lan truyền với ngưỡng chịu đựng từ khoảng 5kV đến 8kV. Nhờ khả năng hấp thụ và triệt tiêu xung điện này, PoE sẽ giúp bảo vệ cổng mạng, camera IP và switch kết nối.

Khi sử dụng PoE chống sét tích hợp, mọi camera IP nằm trong cùng tuyến mạng đều được hưởng mức bảo vệ ổn định, đặc biệt hiệu quả trong điều kiện lắp đặt ngoài trời hoặc tại khu vực có nguy cơ sét cảm ứng cao.

Chống sét trực tiếp bằng kim thu sét (Lightning Rod)

Đối với các hệ thống camera được lắp trên mái tôn, cột cao hoặc trong khu vực thường xuyên chịu ảnh hưởng của thời tiết cực đoan, việc trang bị kim thu sét riêng biệt là giải pháp quan trọng nhằm tăng mức độ an toàn. Đây là phương án chống sét cho hệ thống camera giúp dẫn dòng điện sét trực tiếp xuống đất, hạn chế tối đa rủi ro lan truyền vào thiết bị.

Kim thu sét được đặt ở vị trí cao nhất nhằm tiếp nhận và dẫn dòng sét xuống hệ thống tiếp địa, tránh để dòng điện đánh thẳng vào khu vực lắp camera. Điều này đặc biệt quan trọng với các công trình có mái tôn, tháp cao hoặc hệ thống giám sát ngoài trời ở khu công nghiệp.

Camera không nên được lắp quá gần kim thu sét để tránh tác động của trường điện từ và xung cảm ứng quanh kim. Khoảng cách hợp lý thường nằm trong vùng ngoài bán kính bảo vệ trực tiếp của kim thu, đảm bảo camera không bị ảnh hưởng bởi các xung điện gián tiếp khi sét đánh.

Sử dụng UPS có chống sét và ổn áp – lọc nhiễu điện áp

Nguồn điện dao động, sụt áp hoặc nhiễu điện là một trong những nguyên nhân gây hỏng nguồn camera, lỗi đầu ghi, giảm tuổi thọ ổ cứng và khiến hệ thống hoạt động không ổn định. Vì vậy, việc kết hợp các giải pháp ổn định nguồn điện cùng chống sét cho hệ thống camera là bước quan trọng để đảm bảo hệ thống vận hành liên tục và an toàn.

• UPS (Bộ lưu điện): UPS giúp duy trì nguồn điện tạm thời khi mất điện, đảm bảo camera vẫn hoạt động ổn định trong khoảng 10–25 phút tùy dung lượng. Nhiều model UPS hiện nay còn tích hợp mạch lọc nhiễu và khả năng chống xung điện nhẹ, phù hợp cho các hệ thống camera tại nhà riêng, cửa hàng và văn phòng nhỏ. Điều này giúp hạn chế tình trạng tắt nguồn đột ngột gây lỗi dữ liệu hoặc hỏng ổ cứng của đầu ghi.
• Ổn áp – Bộ lọc nhiễu: Thiết bị ổn áp giúp giữ điện áp đầu vào ở mức ổn định khoảng 220V, tránh các trường hợp điện áp tăng giảm bất thường dẫn đến cháy nguồn hoặc khiến đầu ghi tự khởi động lại. Đồng thời, bộ lọc nhiễu làm giảm sóng hài và nhiễu điện từ, giúp tín hiệu camera truyền tải mượt mà hơn. Khi được sử dụng kết hợp với SPD, toàn bộ hệ thống sẽ được bảo vệ tốt hơn trước các sự cố về điện và xung sét lan truyền.

Sơ đồ bố trí thiết bị chống sét cho hệ thống camera đúng kỹ thuật

Để đảm bảo chống sét cho hệ thống camera đạt hiệu quả cao nhất, việc bố trí thiết bị theo đúng sơ đồ kỹ thuật là yếu tố then chốt giúp tối ưu khả năng bảo vệ và hạn chế tối đa rủi ro lan truyền xung điện. Một sơ đồ chuẩn cần đảm bảo sự đồng bộ giữa SPD, tiếp địa, thiết bị mạng và vị trí lắp đặt camera, tránh tạo ra các điểm hở dễ gây phóng điện hoặc nhiễu tín hiệu.

Dưới đây là mô hình bố trí thiết bị chống sét được áp dụng phổ biến:

• SPD cấp nguồn tổng: Lắp ngay tại tủ điện trung tâm hoặc điểm cấp nguồn chính để ngăn xung sét lan truyền từ lưới điện vào hệ thống camera.
• SPD cho đường mạng (RJ45): Gắn ở giữa camera và switch hoặc giữa switch và đầu ghi để bảo vệ cổng LAN khỏi xung cảm ứng.
• SPD cho cáp đồng trục (BNC): Với hệ thống Analog, bộ chống sét BNC nên được đặt tại đầu ghi hoặc ngay dưới chân camera nhằm triệt tiêu xung lan truyền theo dây tín hiệu.
• Nguồn PoE hoặc switch PoE có chống sét tích hợp: Bố trí gần tủ kỹ thuật, kết nối trực tiếp với hệ thống tiếp địa để đảm bảo an toàn đồng bộ.
• Hộp kỹ thuật và ống luồn dây: Toàn bộ dây mạng, dây tín hiệu, dây nguồn đi ngoài trời cần đi trong ống PVC hoặc ống ruột gà và đặt trong hộp kỹ thuật chống nước chuẩn IP65 trở lên.
• Tiếp địa chung cho SPD – switch – đầu ghi – camera: Toàn bộ thiết bị trong hệ thống nên được đấu về một điểm tiếp địa trung tâm để tránh tạo vòng dòng rò và tăng hiệu quả dẫn xung xuống đất.
• Kim thu sét trực tiếp: Với vị trí lắp camera trên mái tôn hoặc cột cao, camera phải đặt ngoài vùng ảnh hưởng cảm ứng của kim thu sét, đồng thời khung giá đỡ cần được nối đất an toàn.

Khi sơ đồ bố trí chuẩn kỹ thuật được triển khai đồng bộ, toàn bộ hệ thống sẽ được bảo vệ nhiều lớp, giảm đáng kể nguy cơ hư hỏng do sét trực tiếp và sét lan truyền trong mùa giông bão.

➤ Xem Thêm: Top 20+ Công Nghệ Camera Mới Nhất Được Ứng Dụng Phổ Biến Hiện Nay

Những lưu ý khi triển khai các giải pháp chống sét cho hệ thống camera

Để các giải pháp chống sét cho hệ thống camera phát huy hiệu quả tối đa, việc thi công đúng kỹ thuật và đảm bảo tính đồng bộ giữa SPD, tiếp địa và thiết bị kết nối là vô cùng quan trọng. Nhiều hệ thống dù đã đầu tư thiết bị tốt nhưng vẫn gặp sự cố do lắp đặt sai cách hoặc bỏ sót các yêu cầu quan trọng. Dưới đây là những lưu ý cần nắm rõ khi triển khai.

• Thiết lập một hệ thống tiếp địa thống nhất: Tất cả thiết bị, bao gồm camera, đầu ghi, switch, nguồn PoE và SPD, phải được nối về cùng một điểm tiếp địa. Cách làm này giúp tránh dòng rò chạy vòng và đảm bảo xung điện được thoát xuống đất an toàn.
• Đảm bảo lắp SPD đúng chiều và đúng tuyến bảo vệ: SPD nguồn, SPD mạng hay SPD cáp đồng trục đều có hướng dòng điện riêng. Lắp ngược chiều hoặc sai vị trí sẽ khiến thiết bị không hoạt động, dẫn đến nguy cơ xung điện quay ngược và phá hỏng camera.
• Giữ dây tiếp địa ngắn và đúng tiêu chuẩn: Dây tiếp địa quá dài hoặc nối qua nhiều điểm trung gian sẽ làm giảm khả năng dẫn xung, khiến SPD mất tác dụng. Dây cần đi thẳng, hạn chế gấp khúc và đảm bảo đúng tiết diện theo tiêu chuẩn kỹ thuật.
• Không bỏ sót SPD mạng (RJ45): Một lỗi phổ biến là chỉ lắp chống sét nguồn mà quên bảo vệ đường LAN. Trong thực tế, xung cảm ứng lan qua dây mạng rất dễ làm cháy cổng RJ45 của camera hoặc switch.
• Nối đất cho khung và giá đỡ kim loại của camera: Camera lắp trên mái tôn, cột thép hoặc khung kim loại có nguy cơ cao bị ảnh hưởng bởi sét cảm ứng. Việc nối đất cho giá đỡ giúp giảm nguy cơ dòng điện truyền vào camera gây chập mạch.
• Sử dụng thiết bị chống sét đạt chứng nhận chất lượng: Ưu tiên SPD và phụ kiện chống sét đạt chuẩn quốc tế như IEC 61643, có khả năng chịu xung phù hợp. Thiết bị không rõ nguồn gốc rất dễ gây mất an toàn cho toàn bộ hệ thống.
• Thực hiện bảo trì và kiểm tra định kỳ hệ thống chống sét: Người dùng nên duy trì lịch kiểm tra mỗi 6–12 tháng để đảm bảo toàn bộ hệ thống hoạt động ổn định. Các bước cần thực hiện gồm:
  • Kiểm tra tình trạng SPD và thay mới nếu đèn báo cho thấy thiết bị không còn hoạt động.
  • Đo lại điện trở tiếp địa để đảm bảo vẫn nằm trong mức cho phép (≤ 10 Ohm).
  • Theo dõi tín hiệu camera nhằm phát hiện sớm hiện tượng nhiễu hoặc suy giảm chất lượng.
  • Vệ sinh, làm sạch hộp nối và gia cố lại lớp keo chống ẩm để hạn chế nước xâm nhập.

➤ Xem Thêm: Tiêu Chuẩn Nghiệm Thu Hệ Thống Camera An Ninh Theo Quy Định Mới Nhất 2025

Bảng dự toán chi phí lắp đặt chống sét cho camera (tham khảo)

Để triển khai đầy đủ các giải pháp chống sét cho hệ thống camera, người dùng cần chuẩn bị ngân sách phù hợp tùy theo số lượng thiết bị, vị trí lắp đặt và quy mô công trình. Dưới đây là bảng dự toán chi phí mang tính tham khảo, giúp bạn hình dung tổng mức đầu tư cần thiết trước khi thi công thực tế:

STT	Hạng mục	Mô tả	Đơn giá tham khảo (VNĐ)
1	Thiết bị chống sét lan truyền (SPD) cho nguồn	SPD gắn tại tủ điện hoặc nguồn tổng	300.000 – 800.000
2	Chống sét mạng RJ45	Dùng cho camera IP hoặc đầu ghi	150.000 – 350.000/đầu
3	Chống sét cho cáp đồng trục (BNC)	Dùng cho hệ thống camera Analog	120.000 – 250.000/đầu
4	Tiếp địa hệ thống	Bao gồm cọc tiếp địa, dây dẫn, vật tư thi công	900.000 – 2.000.000/bộ
5	Hộp kỹ thuật + ống luồn dây + phụ kiện chống thấm	Bảo vệ đầu nối, dây tín hiệu và dây nguồn	80.000 – 250.000/vị trí
6	Nguồn PoE chống sét tích hợp	Switch hoặc injector PoE có chống sét	500.000 – 1.500.000
7	UPS có chống sét & ổn áp – lọc nhiễu	Dùng ổn định nguồn và duy trì hoạt động khi mất điện	800.000 – 2.500.000
8	Kim thu sét + vật tư lắp đặt	Phù hợp công trình ngoài trời, mái tôn, cột cao	2.500.000 – 8.000.000
9	Nhân công lắp đặt	Tùy số lượng camera và mức độ thi công	150.000 – 400.000/vị trí

*Lưu ý: Chi phí thực tế có thể thay đổi tùy theo thương hiệu thiết bị, điều kiện địa hình và yêu cầu bảo vệ của từng hệ thống.

Việc triển khai đúng và đủ các giải pháp chống sét cho hệ thống camera không chỉ giúp thiết bị hoạt động ổn định mà còn hạn chế tối đa rủi ro cháy nổ, gián đoạn an ninh và thiệt hại về chi phí sửa chữa. Từ tiêu chuẩn tiếp địa, bố trí SPD, bảo vệ đường mạng cho đến sử dụng UPS và kim thu sét, mỗi bước đều đóng vai trò quan trọng trong việc tạo nên một hệ thống an ninh bền vững. Hy vọng nội dung bài viết đã giúp bạn hiểu rõ các giải pháp cần thiết để bảo vệ hệ thống camera của mình một cách hiệu quả và an toàn.

➤ Xem Thêm: Hướng Dẫn Cách Đi Dây Camera Âm Tường Nhanh Gọn & Đúng Chuẩn Kỹ Thuật